Kemiği besleyen damarların, kırığı oluşturan travmanın etkisi ile zedelenmesi veya emboli, tromboz ve enfeksiyon nedeniyle tıkanmasına bağlı olarak kemiğin yeterli beslenememesi e sonucunda ölümüdür. Avasküler nekroz en çok femur boynu kırıklarında, humerus başı kırıklarında, skafoid, lunatum, talus ve patella kırıklarında görülür.
Kemik elemanlarından hematopoetik kemik iliği ve kemiğin mineralize dokusunda kanlanmanın kesilmesi sonucu ortaya çıkan hücre ölümüdür. En sık ve en şiddetli olarak kalça eklemini özellikle Femur başını(uyluk kemiği) etkiler. Benzer şekilde uyluk kemiğinin diz eklemi oluşturan kısmı – alt kısmı da – etkilenebilir. Kol kemiğinde el / ayak küçük kemiklerde de görülebilir. Erkeklerde 8 kat fazla görülür. Genellikle 50 yaş altında karşılaşırız.
1. Travmaya bağlı (kırıklar–çıkıklar) oluşan Osteonekrozlar.
2. travmadışı nedenler:
a. Kortikosteroid kullanımı
b. Cushing Hastalığı
c.Orak hücreli Anemi
d. Caisson Hastalığı(Disbarizm)
e. SLE- Sistemik Lupus Eritematozus hastalığı
f. Gaucher Hastalığı
g. KBY kronik böbrek yetmezliği/ hemodiyaliz
h. Pankreatit.
ı. Gebelik
i. Hiperlipidemi
j. Organ Nakli – Diğer nedenler arasında intravasküler koagulasyon, sigara içimi, tromboflebit, aşırı alkol tüketimi hiper ürisemi, Gut Hastalığı, HIV infeksiyonu, ve nedeni bilinmeyen idiyopatik grup yer alır.
1. Ameliyat dışı tedaviler
2. Ameliyat tedavi seçenekleri
2.1. Eklem koruyucu tedaviler
2.2. Yüzey değiştiren (protez) ameliyatları
Öncelikle ekleme binen yük eklemin maruz kaldığı biyomekanik etmenlerin başında yük-kilo azaltılmalıdır. Tecrübe edilen ağrı azaltılmalı mümkün ise sıfırlanmalıdır. Kemik iliği basıncını düşürecek ilaçlardan fayda sağlanabilir. Trombofili ve bozuk fibrinoliz var ise DMAH( düşük molekül ağırlıklı heparin) den fayda sağlanabilir.Bis-phosphonate grubu ilaçlardan yarar sağlanabilir. Cerrahi yöntem olarak: basınç azaltmak ve kanlanmayı artırarak kıkırdak kemik dokuları canlı tutabilmek temeldir. Eklem koruyucu cerrahi ile birlikte ek yardımcı yöntemler (yük aktarımı, hiperbarik oksiyen tedavisi eklem içine PDGF- biyolojik tedavi protokoller ile oldukça iyi Yüz güldüren sonuçlar alınır. Tüm uygulamalara rağmen sonuç alınmaz nekroz ilerler ise veya geç kalınmış olgularda diğer cerrahi yöntem açık protez cerrahisi olup sonuçlar çok başarılıdır.